Θα θέλατε να έχετε δωρεάν ρεύμα στο σπίτι σας;

Ζούμε σε μια εποχή που το κόστος των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έχει γίνει πιο χαμηλό από τις συμβατικές μορφές ενέργειας (άνθρακας, πετρέλαιο κλπ). Ουσιαστικά πρόκειται για μια επανάσταση στο χώρο της ενέργειας η οποία μαζί με τις εξελίξεις σε άλλους τομείς της τεχνολογίας και συγκεκριμένα στην πληροφορική, τις τηλεπικοινωνίες, τη βιομηχανική παραγωγή, την τεχνητή νοημοσύνη και τη βιοτεχνολογία, θα εισάγει την ανθρωπότητα σε μια νέα περίοδο πρωτοφανών εξελίξεων. Οι εξελίξεις αυτές θα μπορούσαν να είναι εξαιρετικά ωφέλιμες για το σύνολο της ανθρωπότητας αλλά είναι θέμα πολιτικών αποφάσεων και κυρίως εκπαίδευσης, ενημέρωσης, συνειδητοποίησης των δυνατοτήτων και ενεργής ενασχόλησης όλων των πολιτών με τις νέες δυνατότητες της τεχνολογίας και το πως αυτές θα πρέπει να εφαρμοστούν με στόχο το κοινωνικό καλό και την αποφυγή πραγματικών κινδύνων όπως η καταστροφή του περιβάλλοντος.

Πέρα από τη δραστηριοποίηση σε συλλογικό / πολιτικό επίπεδο, θα ήταν ωφέλιμο για τον κάθε έναν από εμάς να αρχίσει να ενημερώνεται από σήμερα για το πως μπορεί να αξιοποιήσει την τεχνολογία σε προσωπικό επίπεδο για να εξελιχθεί σαν άνθρωπος και να γίνει πιο ελεύθερος, πιο υγιής, πιο καλλιεργημένος και ταυτόχρονα να συνεισφέρει εμμέσως στο συνολικό καλό. Ο τομέας που θα εστιάσουμε σε αυτό το άρθρο είναι από το χώρο της αυτοπαραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και συγκεκριμένα από φωτοβολταϊκά.

Ο αυτοπαραγωγός ενέργειας

Στο εξωτερικό έχει γίνει δημοφιλής ο όρος prosumer, μια λέξη που προκύπτει από των συνδυασμό των λέξεων producer (παραγωγός) και consumer (καταναλωτής). Από την σκοπιά των οικονομολόγων, ο όρος αυτός αναφέρεται σε ένα νέο είδος οικονομικής οντότητας που συνδυάζει στοιχεία παραγωγού και καταναλωτή. Με τις εξελίξεις στην βιομηχανική παραγωγή και τις ΑΠΕ αναμένεται να καθιερωθεί μια νέα πρακτική όπου ο καταναλωτής δε θα καταναλώνει / αγοράζει απλώς προϊόντα και υπηρεσίες αλλά θα έχει στην κατοχή του τεχνολογικά συστήματα (τα οποία θα είναι εγκατεστημένα στο σπίτι του) με τα οποία θα παράγει τα δικά του προϊόντα και υπηρεσίες τα οποία θα καλύπτουν ένα μέρος – ή ίσως και το σύνολο – των αναγκών του. Το πιο διαδεδομένο προϊόν που πολλοί άνθρωποι έχουν ήδη ξεκινήσει να παράγουν στο σπίτι τους και να το πουλάνε είναι η ηλεκτρική ενέργεια από φωτοβολταϊκά.

Υπάρχει πλέον η δυνατότητα για τον καταναλωτή να παράγει το σύνολο της ενέργειας που καταναλώνει στο σπίτι του και να μην χρειάζεται να την αγοράσει από κάποιο πάροχο ενέργειας (τη ΔΕΗ ή άλλο εναλλακτικό πάροχο). Από το 2015 η δυνατότητα αυτή αναγνωρίζεται πλέον και από το ελληνικό κράτος με τον όρο Net Metering. Ο όρος αυτός αφορά τη δυνατότητα που έχει κάθε ιδιώτης να υπογράψει μια σύμβαση με την οποία του δίνεται η δυνατότητα να εγκαταστήσει μια πηγή ανανεώσιμης ενέργειας στο σπίτι του (προς το παρόν μόνο φωτοβολταϊκά) και να εξάγει την ενέργεια που καταναλώνει στο δίκτυο. Αν παράγει παραπάνω από όσο καταναλώνει, τη διαφορά καρπώνεται ο διαχειριστής ηλεκτρικής ενέργειας (ο παραγωγός την εξάγει στο δίκτυο δωρεάν). Αν παράγει λιγότερο απ’ όσο καταναλώνει, πληρώνει μόνο για τη διαφορά. Ο συμψηφισμός γίνεται σε ετήσια βάση το οποίο είναι πολύ θετικό όπως θα δούμε παρακάτω.

Για περισσότερες πληροφορίες, η ΔΕΗ έχει μια χρήσιμη σελίδα με συχνές ερωτήσεις και απαντήσεις για το Net metering.

Ο σχεδιασμός του συστήματος

Το κλειδί για μια συμφέρουσα επένδυση σε Net Metering είναι η σωστή διαστασιολόγηση του φωτοβολταϊκού συστήματος ώστε η παραγόμενη ενέργεια να είναι όσο το δυνατόν πιο κοντά στα αναμενόμενα επίπεδα των καταναλώσεων της οικίας. Αυτό προϋποθέτει τις σωστές γνώσεις από το σχεδιαστή του φωτοβολταϊκού συστήματος ώστε:

• να υπολογίσει την αναμενόμενη ετήσια παραγωγή του φωτοβολταϊκού συστήματος χρησιμοποιώντας ειδικό software πρόβλεψης παραγωγής και καλές βάσεις μετεωρολογικών δεδομένων για την περιοχή της εγκατάστασης.
• να προβλέψει τις ετήσιες καταναλώσεις της οικίας με βάση τις προηγούμενες καταναλώσεις και τις μελλοντικές ανάγκες του επενδυτή.

Ο συμψηφισμός γίνεται σε ετήσιο επίπεδο κάτι που είναι πολύ θετικό καθώς συνήθως η κατανάλωση ρεύματος είναι πιο αυξημένη συγκεκριμένους μήνες το χρόνο. Επίσης κάνει συμφέρουσα την εγκατάσταση ενός φωτοβολταϊκού συστήματος σε ένα σπίτι εποχιακής χρήσης π.χ. εξοχικό – σε αυτή την περίπτωση το φωτοβολταϊκό σύστημα θα είναι βεβαίως πολύ μικρότερο.

Αν επιθυμείτε μια μελέτη για την οικονομική σκοπιμότητα, το σχεδιασμό και την εγκατάσταση ενός συστήματος net metering στο σπίτι σας, παρακαλώ επικοινωνήστε με τον κύριο Νικόλαο Κωνσταντόπουλο, μηχανικό φωτοβολταϊκών της Escon στο email: nikos@escon.gr.

Το net metering σαν επένδυση

Με μια καλή εκτίμηση από τον σχεδιαστή, ο επενδυτής αναμένεται να αποσβέσει το κόστος της επένδυσης μέσα σε 5-6 έτη και να συνεχίσει να επωφελείται από το πρόγραμμα για τα υπόλοιπα 20 χρόνια, δηλαδή να έχει πρακτικά δωρεάν ενέργεια για 20 χρόνια! Εκτός αυτού, όταν τελειώσει η πρώτη σύμβαση (η συνολική διάρκεια της οποίας είναι 25 έτη) ο επενδυτής θα μπορεί να την ανανεώσει και να συνεχίσει να επωφελείται από το υπάρχον φωτοβολταϊκό σύστημα. Τα φωτοβολταϊκά έχουν πολύ μεγάλη διάρκεια ζωής και χρειάζονται σχεδόν μηδενική συντήρηση – πιθανώς να χρειαστεί αλλαγή του inverter μετά από 10-15 έτη αλλά αυτό είναι ένα μικρό κόστος που αποσβένεται μέσα σε 5-6 μήνες. Σήμερα οι επενδυτές φωτοβολταϊκών διεθνώς θεωρούν στα οικονομικά μοντέλα τους ότι η διάρκεια ζωής ενός φωτοβολταϊκού συστήματος είναι 35 έτη! Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ένα σύστημα net metering μπορεί να κάνει απόσβεση σε 5-6 έτη και να συνεχίσει να παράγει δωρεάν ενέργεια για ακόμα 30 χρόνια! Η απόδοση μιας τέτοιας επένδυσης με οικονομικής όρους είναι εξαιρετικά υψηλή και συγκρινόμενα υψηλότερη από αυτή που μπορεί να πετύχει ένας επενδυτής κορυφαίου επιπέδου επενδύοντας για 35 χρόνια ένα κεφάλαιο ίσης αρχικής αξίας με το κόστος του φωτοβολταϊκού συστήματος. Και όλα αυτά χωρίς να χρειάζεται ο ιδιοκτήτης να αφιερώνει σχεδόν καθόλου χρόνο και με σχεδόν μηδενικά έξοδα καθώς όπως αναφέρθηκε παραπάνω οι ανάγκες συντήρησης ενός τέτοιου συστήματος είναι σχεδόν μηδενικές.

Επίσης, η εγκατάσταση ενός συστήματος net metering έχει επιπρόσθετα οικονομικά οφέλη:

• Προστατεύει τον επενδυτή από αυξήσεις στις τιμές του ρεύματος, κάτι που είναι πολύ πιθανό να συμβεί τα επόμενα 5 χρόνια. Πράγματι, καθώς γίνεται συμψηφισμός με βάση την ενέργεια που καταναλώνεται και παράγεται από τον επενδυτή, το τμήμα της ενέργειας που συμψηφίζεται δε χρεώνεται ανεξάρτητα από την ενδεχόμενη άνοδο στην τιμή της kWh.
• Προστατεύει τον επενδυτή στην περίπτωση που αυξηθεί η κατανάλωση ρεύματος. Πράγματι, οι τεχνολογικές και περιβαλλοντικές εξελίξεις ωθούν τις κοινωνίες σε ένα electrification των καταναλώσεων. Αυτό σημαίνει ότι πολλά συστήματα που καταναλώνουν ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο, φυσικό αέριο, βενζίνη κλπ) θα καταναλώνουν στο μέλλον ρεύμα. Τα πιο σημαντικά παραδείγματα στο επίπεδο του καταναλωτή είναι τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και οι αντλίες θερμότητας για τη θέρμανση / ψύξη του σπιτιού. Στην περίπτωση των ηλεκτρικών αυτοκινήτων αναμένεται μέχρι το 2025 πάνω από τα μισά αυτοκίνητα που παράγονται να είναι ηλεκτρικά. Αυτό σημαίνει ότι σύντομα πολλοί άνθρωποι σύντομα θα έχουν στην ιδιοκτησία τους ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο το οποίο θα απαιτεί φόρτιση κατά τη διάρκεια που θα είναι παρκαρισμένο έξω από το σπίτι και αυτό θα ανεβάσει την ηλεκτρική κατανάλωση του σπιτιού. Η ύπαρξη ενός συστήματος net metering θα κρατήσει το κόστος της ενέργειας χαμηλά ή και θα την εκμηδενίσει αν έχει διαστασιολογηθεί σωστά.
• Η σύμβαση net metering αναγνωρίζεται όλους τους παρόχους ρεύματος, δηλαδή ο ιδιοκτήτης μπορεί να αλλάζει πάροχο ρεύματος κανονικά επιλέγοντας αυτόν που με τη χαμηλότερη τιμή.

Εκτός από επένδυση με εξαιρετικά οικονομικά οφέλη σε άμεσο επίπεδο, το net metering έχει και έμμεσα / μακροπρόθεσμα οικονομικά οφέλη:

• Ανεβάζει την αξία του ακινήτου.
• Δίνει προοπτικές για περεταίρω αναβάθμιση του ακινήτου. Για παράδειγμα αναμένεται τα επόμενα χρόνια να πέσει το κόστος των μπαταριών σημαντικά. Όταν το κόστος γίνει αρκετά χαμηλό, θα συμφέρει η εγκατάσταση μπαταριών σε μια οικία και θα υπάρχει η δυνατότητα το φωτοβολταϊκό σύστημα του net metering να τις φορτίζει κατά τη διάρκεια της ημέρας και να χρησιμοποιείται το ρεύμα από τις μπαταρίες κατά τη διάρκεια μιας περιόδου όπου το ρεύμα θα είναι ενδεχομένως πιο ακριβό.

Η οικολογική / κοινωνική διάσταση

Όπως αναφέρθηκε στην αρχή του άρθρου, η καταστροφή του περιβάλλοντος είναι ένας αληθινός κίνδυνος για την ανθρωπότητα και αυτό είναι πιο προφανές από ποτέ. Ο κάθε ένας από εμάς θα πρέπει να ενημερώνεται για το τι μπορεί να κάνει σε προσωπικό και συλλογικό επίπεδο ώστε να συνεισφέρει στην αποτροπή αυτής της δραματικής έκβασης που φέρνει η κλιματική καταστροφή. Η εγκατάσταση μιας ανανεώσιμης πηγής ενέργειας όπως είναι τα φωτοβολταϊκά για την αυτοπαραγωγή ενέργειας, αποτελεί μια ουσιαστική κίνηση για την προστασία του περιβάλλοντος σε προσωπικό επίπεδο. Επίσης δείχνει ένα έμπρακτο ενδιαφέρον για την προστασία του περιβάλλοντος και το κοινωνικό καλό και προσδίδει κύρος και status στον επενδυτή φωτοβολταϊκών. Όλα τα παραπάνω αποτελούν απόδειξη ότι η εγκατάσταση ενός συστήματος net metering είναι μια εξαιρετικά ορθολογική και ωφέλιμη επένδυση.

Αν θα σας ενδιέφερε μια εκτίμηση για το μέγεθος του συστήματος net metering με φωτοβολταϊκά που θα άξιζε να εγκαταστήσετε, καθώς και το χρόνο απόσβεσης και το κέρδος στη διάρκεια της ζωής της επένδυσης, πατήστε εδώ.